Mijn handen beginnen te jeuken zodra ik de nieuwste game in mijn bezit heb. Liefst wil ik zo snel mogelijk naar huis en mezelf van de buitenwereld afsluiten om de gekochte game te spelen. Ondanks dat ik met alle liefde nieuwe games speel, heb ik ook een grote zwak voor retro games. Oldskool games zoals The Sims, Super Mario (is nu nog steeds leuk) en Roller Coaster blijven me fascineren. Maar ja, nu de brandende vraag: wanneer is een game retro?
Retro is een lastige definitie. In de dikke Van Dale woordenboek staat het woord niet eens in. Op de website woorden.org (die WikiWoordenboek als bron gebruikt) komen algauw twee betekenissen naar voren: 1) terug in de mode en 2) in oude stijl. Niet echt heel duidelijk. Maar dat laatste heeft wel iets, maar ook hier weer: het is onduidelijk. Wat bedoelen ze met ‘oude stijl’? Ik ga proberen de definitie van retro te vertalen naar games met in mijn achterhoofd ‘oude stijl’.
Als we de definitie van het woord ‘retro’ op gaan vertalen naar games, dan kan de gamestijl wel bepalend zijn. Oftewel de grafische weergave. We gaan even terug naar de eind jaren 70 toen games net op de markt kwamen. Spellen als Pac-Man, Tetris en Space Invaders zagen toen erg geblokt uit. Deze vierkante pixels kon je met blote oog duidelijk zien vanaf het scherm. Ook heel typerend waren de geblokte personages en geen kleur overloop. De gameplay waren toen ook eentonig. Je gebruikte alleen de joystick om een richting aan te geven. Niet te vergeten, de A-knop om aan te vallen of te springen. Jaren later bevorderde deze ontwikkelingen gelukkig. Consoles als de Sega Mega Drive en NES (Nintendo Entertainment System) draaiden toen op 8-bit games gevolgd door 16-, 32- en 64-bit. Maar al dit is verleden tijd.
Wat bij mij ook typische retro gevoelens opwekt, en bij sommige spelers ook, zijn de cartridges. Grote vierkante of rechthoekige spellen met een ingebouwde chip. Je kent ze wel. In sommige gevallen waren de cartridges net de grote van een hand; de SNES (Super Nintenndo Entertainment System) bijvoorbeeld! Ook hier werden ze later de jaren kleiner en compacter gelukkig. Leuk om te weten was dat in sommige cartridges een ingebouwde batterij zat voor het opslaan van gegevens en scores. De batterij werd opgeladen als je zo nu en dan het spel speelde. Nintendo maakte het meest gebruik van de cartridges. Zelfs toen de cd technologie populair was en concurrenten als Sony Playstation gebruikte maakten van de cd-spellen. Pas toen de Nintendo GameCube uitkwam, ging het bedrijf over op mini cd-spellen. Inmiddels zijn cd’s ook al retro te noemen, want tegenwoordig kopen we spellen online en streamen we ze. De cd’s van Playstation 4 en XboxOne zijn blu-ray.
De evolutie van video games 1962-2017
En waar stoppen we deze spellen in? Juist, in consoles. Je hebt ze in verschillende soorten, vormen en maten. Er staat altijd een opvolger klaar van de huidige console. Wanneer ze uitkomen weet alleen de maker zelf. Nooit gedacht dat ik tegen de Nintendo Wii moet zeggen dat het een retro console is geworden. Het klinkt vreemd, maar denk eens mee. De Nintendo Wii kwam in Europa eind 2006 uit (ruim 10 jaar geleden). De opvolger de Wii U kwam eind 2012 uit. Nu zitten we de bij de negende generatie op dit moment: de Nintendo Switch (maart 2017). Dus twee generaties geleden was de Nintendo Wii een hit. We konden er niet meer om heen. Het unieke was dat de controller in de vorm van een afstandsbediening dat bewegings- en positiegevoelig was. Nu is dat niet zo nieuw meer, maar toen wel. Dus kunnen we consoles ook retro noemen?
Elke game heeft het: muziek. In de afgelopen jaren is de muziek extreem veranderd in games. Het spel Pong (1972) had alleen korte bliepjes. Zes jaar later kwam Space Invaders uit en kende vier tonen. Deze tonen volgde elkaar sneller op naarmate je verder in het spel kwam. De jaren vorderde… en voordat men het wist, speelt heel het orkest een soundtrack in voor de nieuwste game. Maar muziek roept ook emoties op bij spelers. Ik vond als kind vreselijk om naar het achtergrondmuziek te luisteren als ik het kasteel betrad in Super Mario Bros. 3. Het maakte me bang, dus ik zette altijd het volume uit. Gelukkig doe ik dat niet meer, maar het roept wel herinneringen op als ik dat welbekende 8-bit muziekje hoor.
Ik heb bijna alle aspecten wel gehad dat met games te maken heeft. Maar hoe meer ik de definitie retro rondom games ga vertalen, hoe meer betekenissen naar voren komen. Ik kom, denk ik, gauw tot een conclusie dat er geen duidelijk antwoord is op mijn vraag: ‘Wanneer is een game retro?’. Iedereen heeft wel een gevoel dat voor hem of haar retro is. Vele zullen nostalgische gevoelens krijgen als ze een bepaalde game uit het verleden (opnieuw) spelen. Of dat je jezelf opsluit in een donkere kamer en een game speelt voor een grote beeldbuis. En als het beeld begon te haperen of te sneeuwen, dat je achter je oude tv keek en checkte of de scartkabel van jouw console er goed in zat. Want ja, tegenwoordig bevatten alle nieuwe consoles een HDMI kabel voor beter kwaliteit en speelplezier.
Voor mij is een game retro als ik een game vroeger met veel plezier heb gespeeld. Het typische nostalgische gevoelens en emoties: blij, gezonde spanning en vermaak. Het is moeilijk te beschrijven, maar ik krijg het gevoel als ik opnieuw naar de retro game kijk en denk: ‘Ja, aan jou heb ik vele herinneringen aan overgehouden.’.
Hm, als ik dit allemaal zo terug lees dan heb ik wel een antwoord gevonden heb op mijn vraag. Ik kan een game retro noemen als de game op een console is verschenen dat slechte specificaties heeft dan zijn opvolger. En minstens 1 generatie tussen de huidige nieuwe console zit. En niet te vergeten: een game waar je herinneringen aan hebt overgehouden.
Ik ben wel benieuwd naar jouw mening: wanneer is voor jou een game retro?
